پترولوژی و ژئوشیمی سنگ های ساب ولکانیکی آستانه (جنوب غرب اراک)

توده ی آذرین مورد بررسی در منطقه ی آستانه که بخشی از پهنه ی سنندج- سیرجان را تشکیل می دهد شامل سنگ های داسیتی است که این داسیت ها به طور عمده ای از کانی های پلاژیوکلاز، کوارتز، آلکالی فلدسپار و بیوتیت، آمفیبول همراه با کانی های فرعی زیرکن و آپاتیت، اسپینل وکانی های ثانوی? کلریت ، مسکوویت، زوئیزیت و اپیدوت تشکیل یافته اند. از ویژگی های بارز این سنگ ها حضور دو نوع آنکلاو با ترکیب کانی شناسی مشابه با سنگ میزبان یعنی داسیت و آنکلاو های با ترکیب آندزیتی با فنوکریست های آمفیبول، اورتوپیروکسن با ترکیب انستاتیت و پلاژیوکلاز با ترکیب لابرادور– بیتونیت است. دما سنجی بیوتیت و فلدسپات داسیت به ترتیب محدود? دمایی 675 و 600 درجه سانتی گراد، و بیوتیت، فلدسپات در آنکلاوهای آندزیتی دمایی 620، 650 درجه سانتی گراد نشان می دهد. بررسی های زمین شناسی نشان می دهد که ماگمای سازنده ی این توده از نوع کالک آلکالن و غنی از پتاسیم (پتاسیک) بوده و از نظر درجه ی اشباع از آلومینیوم (asi) متاآلومین تا کمی پرآلومین می باشد. الگوهای عناصر نادر خاکی و کمیاب به عنوان مثال غنی شدگی عناصر lile در مقایسه با hfse ها بیانگر آنست که ماگمای اولیه از پوسته ی زیرین و احتمالا بر اثر ذوب بخشی پروتولیت های مختلف بوجود آمده است و ماگمای بازالتی حاصل از گوشته محتمل ترین منشأ گرمایی برای ذوب بخشی بوده است. ناهنجاری منفی عناصرnb,ti,p در روند تغییرات عناصر کمیاب نشانگر شکل گیری این سنگ ها در مناطق فرورانش می باشد. ویژگی های ژئوشیمیائی و کانی شناسی نشان می دهند که این سنگ ها از نوع سنگ های قوس آتشفشانی (vag) مرتبط با حاشیه ی فعال قاره ای نرمال است وگمان می رود که در پیوند با پدیده ی فرورانش ورقه ی اقیانوسی نئوتتیس به زیر ورقه ی قاره ای پلاتفرم ایران حاصل شده است.